Un Boneiru solidario ku un futuro briante
Na tur presente i muy en partikular Pueblo Boneriano ku ta nos tur ku ta biba ariba e pida baranka aki: un felis Dia di Boneiru!
Awe, 6 di sèptèmber, nos ta selebrá ku nos ta Boneriano, nos ta selebrá ku nos ta biba na Boneiru, nos ta selebrá ku nos ta parti di e komunidat Boneriano i ku konhuntamente nos ta kompartí e kultura Boneriano den tur su fasetanan.
Nos himno i nos bandera ta prinsipal símbolonan di e koperashon ku mester tin entre nos suidadanonan Boneriano, no opstante kua pais di orígen, kredu, rasa, religion o hasta orientashon seksual. Nos tur ta biba bou di e mesun dak di e kas Boneiru ku UN solo bandera i UN solo himno ku e meta di bida pa nos ta felis.
Nos por ta orguyoso di un Boneiru ku un pueblo humilde, tolerante i ku gana di koperá ku otro pa e UN mihó Boneiru ku nos tur ta stima. Un Boneiru ku tin gana di desaroyá i ke bira ku tempu ménos dependiente.
Un Boneiru ku ta lora manga di kamisa i traha i no ta keda hisa man na laira i pidi. Un Boneiru ku ke ta orguyoso di su potensial, su logronan i KEN e ta. Awe te dia pa nos selebrá nos orguyo. Nos tin tur motibu pa hasi esaki pasobra ora ku rònt mundu ta boga pa solidaridat, ya Boneiru ta sobresalí den esaki kaba.
Siensia ta splika ku solidaridat ta e laso ku nos tin ku nos kompatriotanan i ku e komunidat ku nos ta pertenesé na dje. Solidarismo i bon suidadania ta enserá ku nos ta sinti nos mes enbolbí ku nos komunidat i ku nos ta tuma nos responsabilidat den esei. Huntu nos ta perkurá ku ta dushi i agradabel pa nos biba riba nos isla i den nos bario. Konhuntamente nos ta sòru pa un ambiente, kaminda diferente kultura ku plaser ta biba huntu, i na unda e parti kaminda siudadanonan ta topa otro ta hunga un ròl di gran importansia, i kaminda rèspèt pa otro ta para sentral. Krea lasonan ku otro, reinforsá otro i konfia otro ta balornan ku tin tur kos di haber ku e deseo pa topa otro hopi mas tantu, deskubrí kiko ta trese nos mas serka otro i kon nos por fortalesé e konfiansa ku nos mester tin den otro.
Si nos wak bon rònt di nos mes, nos tin ku saka e konklushon ku na Boneiru nos ta riba bon kaminda ku esakinan. Nos ta kana dilanti. Pa nos sigui desaroyá e sentido di solidaridat aki nos tin ku kontinuá ku nos intentonan pa yega na un manera diferente di pensa, un manera diferente di atendé ku otro, un manera diferente di traha huntu. Nos por yama esaki partisipashon i ku partisipashon nos ke mèn koperashon entre siudadanonan, organisashonnan i instansianan gubernamental. Huntu nos mester ke duna forma i realse na ehekushon di e tareanan gubernamental i e deseonan di nos komunidat. Ku otro palabra: nos ta kombensí ku si nos tur koperá ku otro esaki lo resultá den un komunidat mas bunita i mas fuerte ainda.
Na momentu ku nos promové i fomentá mas koperashon entre persona-, organisashon- i instansianan nos ta gana mas komprenshon i konosementu, loke ta kondusí na mas solidaridat. E ta duna nos mas empuhe pa realisá mas aktividat pa un mihó kombibensia i pa un oumento di bienestar, sin pèrdè nos propio identidat for di bista. Nos komunidat ta kambiando di konstelashon pa motibu di siudadanonan di otro pais ku a establesé nan mes riba nos isla durante e añanan ku a transkurí, kada un ku nan propio antesedente kultural. Riba nos isla tambe a surgi un komunidat multiforme meskos ku a pasa práktikamente tur otro kaminda na mundu.
E diversidat aki nos ta mira bèk entre otro den diferente tipo di supermerkado i restorant, den e manera di hasi komèrsio en general i riba merkado laboral. E diversidat aki a lanta sierto diskushonnan sosial i polítiko riba nos isla. Tópikonan ta integrashon, manera di biba i anda ku otro, trabou, enseñansa, kuido i mas. Den liñanan grandi e diskushonnan ta drai rondó di e pregunta: diversidat ta un menasa òf un enrikesimentu? Ta na su luga pa nos sigui ku e diskushonnan aki, pero hasiendo e eskoho pa positivismo. Laga nos pone nos mes na altura di otro su konosementu i kalidatnan pa asina yega na mihó solushonnan. Esensial ta pa nos hasi uso di nos inteligensia, nos sintimentu i nos boluntat. Si nos tin un bon bista riba kiko nos mes ke, di mes nos lo aktua korekto. Si nos aktua ku un meta mas ayá nos dilanti, ku bista riba nos komunidat kompleto, nos tur lo bai dilanti.
Nos hóbennan i muchanan tambe ta forma parti di un komunidat solidario. Investigashon ta mustra ku hóbennan ta konfrontá ménos problema si nan lanta den un ambiente kaminda tin kestion di lasonan sosial: un ambiente kaminda nan ta sinti nan mes bonbiní, respetá i no-diskriminá. Un ambiente kaminda nan ta ripará ku ta eksistí espektativanan positivo tokante di nan i kaminda nan ta eksperensiá ku nan tin balor. Naturalmente mester tin reglanan kaminda muchanan i hóbennan ta lantando, pero e yabi pa un klima positivo ta sintá mas den huntu ku nan krea un kultura. Muchanan mester tin e sintimentu ku nan tambe ta responsabel pa e kultura ei, nan mester haña e mensahe ku nan ta parti di dje i ku mester di nan pa realisá nan mes futuro. P’esei nan mester por mira nan komunidat komo un lugá kaminda nan por ‘train’ nan kompetensianan sosial pa asina bira siudadanonan solidario i aktivo.
Bonerianonan ta konosí komo hendenan ku semper a traha duru i ku no a duda ora mester a bandoná nan isla pa bai traha otro kaminda. Bonerianonan a traha komo marinero, kunukero, piskadó, den haf, den komèrsio, den turismo, den enseñansa, den gobernashon i riba hopi otro tereno nan a marka nan stèmpel, pero semper kedando modesto i humilde. Nos Bonerianonan sa ku traha huntu i kompartí konosementu ta duna e forsa pa krese i yega na proyektonan nobo. Huntu ku e Bonerianonan nobo i den solidaridat nos tin ku sigui riba e kaminda aki. Abo komo habitante, empresario, organisashon sosial, TUR hende ta bonbiní pa partisipá den e proseso aki.
Huntu nos ta hasi e diferensia, huntu nos ta Boneiru i huntu nos lo sigui konstruí Boneiru. Pueblo Boneriano, ban kontinuá nos biahe pa un futuro briante. Esaki te momentu pa nos hendenan traha pa habri portanan di oportunidat pa nos yunan i nan generashonnan di futuro. Esaki te momentu pa nos restorá prosperidat i promové e kousa di pas riba nos isla. Esaki te momentu pa nos claim bèk e soño Boneriano i reafirmá e bèrdat fundamental ku di tantu ku nos ta riba Bonaire, tòg ta UN nos ta i ku miéntras nos ta hala rosea, nos tin speransa.
Felis dia di Boneiru!
Toespraak Dia di Boneiru 2023, Daisy Coffie, fractieleider M21
Alle aanwezigen en zeer in het bijzonder de bevolking van Bonaire die uit ons allen die op deze rots wonen bestaat: een fijne Dia di Boneiru!
Vandaag, 6 september, vieren wij dat wij Bonairiaan zijn, vieren wij dat wij op Bonaire wonen, vieren wij dat wij deel uitmaken van de Bonairiaanse gemeenschap en dat wij gezamenlijk de Bonairiaanse cultuur in al zijn facetten delen.
Ons volkslied en onze vlag zijn de voornaamste symbolen van de samenwerking die er moet zijn tussen onze Bonairiaanse burgers, ongeacht het land van herkomst, geloof, ras, religie of zelfs sexuele oriëntatie. Wij leven allen onder hetzelfde dak van het huis Bonaire met één enkele vlag en één enkel volkslied met als levensdoel dat wij gelukkig zijn.
Wij kunnen trots zijn op een Bonaire met een nederige, tolerante bevolking en die graag met elkaar samenwerkt voor een beter Bonaire, waar wij allemaal van houden. Een Bonaire die zich graag wil ontwikkelen en die met de tijd minder afhankelijk wil worden. Een Bonaire die de mouwen opstroopt en werkt en die niet steeds de hand ophoudt om te vragen. Een Bonaire die trots wil zijn op zijn potentieel, op zijn successen en op WIE hij is. Vandaag is de dag waarop wij onze trots vieren. Wij hebben alle reden om dit te doen, omdat op het moment dat de hele wereld naar solidariteit streeft, Bonaire hierin al uitblinkt.
De wetenschap legt uit dat solidariteit de band is die wij met onze landgenoten hebben en met de samenleving waartoe wij behoren. Solidariteit en goed burgerschap houdt in dat wij ons betrokken voelen bij onze samenleving en dat wij onze verantwoordelijkheid daarin nemen. Samen zorgen wij ervoor dat het fijn en aangenaam is om op ons eiland te wonen en in onze wijk. Gezamenlijk zorgen wij voor een leefklimaat, waar verschillende culturen plezierig samen leven en waar de plekken waar burgers bij elkaar komen een zeer belangrijke rol spelen en waar respect voor elkaar centraal staat.
Banden scheppen met elkaar, elkaar versterken en elkaar vertrouwen zijn waarden die alles te maken hebben met de wens om elkaar veel vaker tegen te komen, te ontdekken wat ons dichter bij elkaar brengt en hoe wij het vertrouwen dat wij in elkaar moeten hebben, kunnen versterken.
Als wij goed om ons heen kijken, moeten wij tot de conclusie komen dat wij op Bonaire hiermee op de goede weg zijn. Wij lopen voorop. Om deze solidariteitszin te blijven ontwikkelen, moeten wij onze pogingen voortzetten om tot een andere manier van denken te komen, een andere manier om met elkaar om te gaan, een andere manier om met elkaar samen te werken. Wij kunnen dit participatie noemen en met participatie bedoelen wij samenwerking tussen inwoners, organisaties en overheidsinstanties. Samen moeten wij vorm en verrijking willen geven aan de uitvoer van bestuurlijke taken en de wensen van onze samenleving. Met andere woorden: wij zijn ervan overtuigd dat als wij allemaal met elkaar samenwerken, dit zal resulteren in een nóg mooiere en nóg sterkere samenleving.
Op het moment dat wij meer samenwerking aanmoedigen en stimuleren tussen personen, organisaties en instanties, krijgen wij meer inzicht en kennis, wat zal leiden tot meer solidariteit. Het geeft ons meer ruggensteun om meer activiteiten te realiseren voor betere manieren om samen naast elkaar te leven en voor een toename van welzijn, zonder onze eigen identiteit uit het oog te verliezen. Onze samenleving verandert van samenstelling vanwege andere bewoners uit andere landen die zich op ons eiland hebben gevestigd gedurende de afgelopen jaren, elk van hen met hun eigen cultureel verleden. Ook op ons eiland ontstaat een pluriforme samenleving, zoals praktisch overal ter wereld ook gebeurd is. Deze diversiteit zien wij terug in onder andere verschillende soorten supermarkten en restaurants, in de manier waarop in het algemeen zaken gedaan wordt en op de arbeidsmarkt. Deze diversiteit heeft voor bepaalde sociale en politieke discussies gezorgd op ons eiland. De onderwerpen zijn integratie, hoe met elkaar te leven en met elkaar om te gaan, arbeid, onderwijs, zorg en meer. In grote lijnen draaien deze discussies rond de vraag: is diversiteit een bedreiging of een verrijking? Het is goed om door te gaan met deze discussies, maar waarbij de keuze voor positivisme gemaakt wordt. Laten wij ons op de hoogte stellen van elkaars kennis en kwaliteiten om zodoende tot betere oplossingen te komen. Essentieel is dat wij gebruik maken van onze intelligentie, ons gevoel en onze wilskracht. Als wij goed zicht hebben op wat wij zelf willen, zullen wij vanzelf op correcte wijze handelen. Als wij handelen met een verderliggend doel vóór ons, met zicht op onze gehele samenleving, zullen wij allemaal vooruitgaan.
Onze jongeren en onze kinderen maken ook deel uit van onze solidaire samenleving. Onderzoek wijst uit dat jongeren minder problemen ondervinden als zij in een omgeving opgroeien waar er kwestie is van sociale banden: een omgeving waar zij zich welkom, gerespecteerd en niet gediscrimineerd voelen. Een omgeving waarin zij kunnen merken dat er positieve verwachtingen van hen bestaan en waarin zij ervaren dat zij waardevol zijn. Natuurlijk moeten er regels zijn waar jongeren en kinderen opgroeien, maar de sleutel tot een positief klimaat zit meer in het samen met hen een cultuur creëren. Kinderen moeten het gevoel hebben dat ook zij verantwoordelijk zijn voor die cultuur. De boodschap moet bij hen overkomen dat zij daar onderdeel van zijn en dat zij nodig zijn om hun eigen toekomst te realiseren. Daarom moeten zij hun samenleving kunnen zien als een plaats waar zij hun sociale competenties kunnen ‘oefenen’, om zodoende solidaire en actieve burgers te worden.
Bonairianen staan bekend als mensen die altijd keihard gewerkt hebben en die niet getwijfeld hebben op het moment dat zij hun eiland moesten verlaten om ergens anders te gaan werken. Bonairianen hebben gewerkt als zeelieden, landarbeiders, vissers, in de haven, in de handel, in het toerisme, in het onderwijs, bij de overheid en op vele andere terreinen hebben zij hun stempel gedrukt, maar daarbij altijd bescheiden en nederig gebleven. Wij Bonairianen weten dat samenwerken en kennis delen de kracht geeft om te groeien en tot nieuwe projecten te komen. Samen met de nieuwe Bonairianen en in solidariteit moeten wij op deze weg doorgaan. U als inwoner, ondernemer, sociale organisatie, IEDEREEN is welkom om te participeren aan dit proces.
Samen maken wij het verschil, samen zijn wij Bonaire en samen zullen wij Bonaire blijven opbouwen. Inwoners van Bonaire, laten wij onze reis op weg naar een schitterende toekomst voortzetten. Dit is het moment voor onze mensen om te werken om deuren naar kansen te openen voor onze kinderen en hun toekomstige generaties. Dit is het moment om onze voorspoed te hernieuwen en de zaak van vrede op ons eiland te bevorderen. Dit is het moment om de Bonairiaanse droom terug te vorderen en de fundamentele waarheid te herbevestigen dat met hoeveel mensen wij ook op Bonaire zijn, wij toch ÉÉN zijn en dat zolang wij adem kunnen halen, wij hoop kunnen koesteren.
Een fijne ‘Dia di Boneiru’ toegewenst!
Comments